Strój biłgorajski na wybiegu podczas ETNOTRENDY

• W dniach 9- 10 sierpnia 2025 roku Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi w Warszawie stał się miejscem wyjątkowego spotkania kultur ludowych z całej Polski.

• Wydarzenie pod nazwą ETNOTRENDY - pokaz strojów ludowych przyciągnęło miłośników tradycji, projektantów i ekspertów od dziedzictwa, których łączyło pragnienie pokazania bogactwa polskich regionów w nowoczesnym, scenicznym kontekście.

• Na specjalnie zbudowanym do tego celu wybiegu zaprezentowano stroje z regionów całego kraju, co stanowiło swoisty wielobarwny kalejdoskop tradycji, wzornictwa i technik wykonania charakterystycznych dla różnych zakątków Polski.

W programie nie zabrakło również dwóch paneli dyskusyjnych, które podjęły temat ochrony i promocji dziedzictwa kulturowego oraz roli tradycyjnych strojów w edukacji i współczesnym odtworzeniu kultury regionalnej. Muzyka na żywo uzupełniała doznania estetyczne uczestników, tworząc atmosferę bliską autentycznemu życiu wiejskim, które często pozostaje w cieniu dużych scen kulturalnych. To wszystko pokazało, że tradycja nie jest jedynie materiałem muzealnym, lecz żywym dialogiem między przeszłością a współczesnością.

Wśród uczestników wydarzenia pojawiły się delegacje z różnych gmin, w tym z gminy Biłgoraj. Przedstawiciele Ziemi Biłgorajskiej zaprezentowali piękny i bogaty w tradycję strój biłgorajski - jeden z najbardziej rozpoznawalnych elementów naszego dziedzictwa kulturowego. Obecność w stolicy Polski była doskonałą okazją do pokazania, że lokalna tradycja i kultura wciąż żyją i zachwycają swoją różnorodnością kolorów, wzorów i narracji historycznych. Strój biłgorajski stał się na ETNOTRENDY symbolem regionalnej tożsamości i przypomniał, że granice między regionami mogą być mostem łączącym przeszłość z teraźniejszością.

Charakterystyczne cechy stroju biłgorajskiego warto przytoczyć również z perspektywy literatury i badań źródłowych. Strój ten pochodzi z regionu Biłgoraja i Tarnogrodu. Nazwa stroju pojawiała się w pracach badaczy, a w literaturze występuje również pod hasłem „strój małopolski”. W kontekście historycznym strój biłgorajski jest uważany za jeden z najbliższych dawnym strojom słowiańskim, co stanowi jego dodatkową wartość kulturową. Używany był na przełomie XIX i XX wieku, co czyni z niego nie tylko element estetyczny, lecz także źródło wiedzy o dawnej społeczności, rzemiośle i obyczajach.

ETNOTRENDY pozostawiło wiele tematów do refleksji. Pokaz strojów z 18 regionów przypomniał, jak różnorodne są techniki embroidery, tkaniny, hafty i kroje – od bogatych naszywek po subtelne i minimalistyczne elementy, które jednak razem tworzą bogaty obraz polskich tradycji. Panele dyskusyjne podkreśliły potrzebę ochrony i digitalizacji dziedzictwa, a także rolę lokalnych twórców i muzeów w szerzeniu wiedzy o strojach ludowych wśród młodszych pokoleń. Wreszcie muzyka na żywo, będąca integralną częścią wieczornych części programu, przypominała, że kultura ludowa żyje nie tylko na kartach katalogów, lecz także w dźwiękach.

Dla gminy Biłgoraj udział w ETNOTRENDY to nie tylko okazja do prezentacji stroju, ale także impuls do dialogu między lokalnym dziedzictwem a stolicą - między tradycją a możliwościami jej popularyzacji w nowych formach.