Trudna sytuacja plantatorów tytoniu. Jeśli nic się nie zmieni, 8 na 10 plantatorów chce z uprawy tytoniu zrezygnować

Kwestie dopłat, ceny skupu, wzrost kosztów i nakład pracy oraz kwestie klasyfikacji. To główne przyczyny zapaści w uprawie tytoniu w naszym regionie.

Sytuacją jest zaniepokojony Łukowsko - Obszański Okręgowy Związek Plantatorów Tytoniu. Zrzesza on kilkuset rolników, którzy trudnią się uprawą tytoniu.

Co dalej z klasyfikacją tytoniu?

Niepokojące są kwestie aktualnych cen i klasyfikacji tytoniu.

-Idiotyczna klasyfikacja 8 do 10 klas nie ma takiej nigdzie na świecie. Ponadto wzrost środków produkcji wynosi od 100 do 300% - podkreśla Józef Pluskwa, prezes Łukowsko - Obszańskiego Okręgowego Związku Plantatorów Tytoniu.

W jego ocenie, spadek produkcji tytoniu w 2022 roku wyniesie od 40% do 50%. Klasyfikacja tytoniu podnosi koszty o co najmniej 2 zł/kg.

-My proponujemy sortować tytoń na 3 klasy. Przy wzroście kosztów produkcji, cena powinna wynosić średnio co najmniej 22 zł netto za każdy kg. Jeśli sytuacja wykupowa nie ulegnie zmianie, prognozujemy koniec uprawy - dodaje Pluskwa.

Rolnicy zrezygnują z uprawy tytoniu?

Jak podkreśla, obecnie 8 na 10 plantatorów po zapoznaniu się z obecną ceną i klasyfikacją twierdzi, że pożegna się z uprawą.

Tymczasem Lubelszczyzna jest wiodącym regionem w Polsce, odnośnie produkcji tytoniu. Planowana uprawa tytoniu na rok 2022 w naszym województwie to ponad 5,3 tys. ton, przy łącznej planowanej produkcji w kraju, na poziomie niespełna 8 tys. ton.

Dla porównania masa surowca tytoniowego, pochodzącego ze zbiorów w 2021 roku skupionego od producentów surowca tytoniowego przez nabywców (tj. Pośredniczące Podmioty Tytoniowe), wyniosła łącznie 20 968,83 tony.

Dla poszczególnych grup odmian tytoniu masa skupionego surowca wyniosła w 2021 roku:

- dla I grupy odmian tytoniu - 18 841,72 t;
- dla II grupy odmian tytoniu - 1 652,80 t;
- dla III grupy odmian tytoniu - 9,16 t;
-dla IV grupy odmian tytoniu - 465,15 t.

Niestety, jak wynika z danych opracowanych przez Biura Analiz i Strategii KOWR na podstawie danych GUS, produkcja tytoniu w Polsce z roku na rok maleje.

W 2017 roku było to 32,5 tys. ton, w 2018 - 33,2 tys. ton, w 2019 roku - 28,8 tys. ton, w roku 2020 - 20,4 tys. ton, a w roku 2021 - 20,7 tys. ton.

Podobnie ma się sytuacja z eksportem tytoniu nieprzetworzonego z Polski.

W 2017 roku było to 34,1 tys. ton, w 2018 roku - 30 tys. ton, 2019 roku - 30,5 tys. ton, w roku 2020 - 24,8 tys. ton, a w roku 2021 - 25,3 tys. ton.

Inaczej wygląda sytuacja z importem tytoniu nieprzetworzonego do Polski.

Ten utrzymuje się na mniej więcej stałym poziomie. Przykładem tego może być sprowadzanie tytoniu nieprzetworzonego i odpadów tytoniowych. W 2017 roku było to 126,9 tys. ton, w 2018 roku - 137,1 tys. ton, w 2019 roku - 137,8 tys. zł, a w 2021 roku było to 137,2 tys. ton.

W ocenie Mirosława Pękali z firmy Łukowa Tobacco, sytuacja na rynku tytoniu jest skomplikowana.

-Przy kontraktacji na ten rok, zaproponowaliśmy plantatorom 17 zł za kilogram tytoniu I klasy, Łukowsko - Obszańskiego Okręgowego Związku Plantatorów Tytoniu. Dziś cena za kilogram to 20 - 20,50 zł. Oczekiwania plantatorów są na poziomie 22 - 23 zł za kilogram. W tym roku takiej ceny nie możemy zaproponować stąd pewnie pewne rozgoryczenie. My rozumiemy, że koszty produkcji poszły w górę, ale ceny także wzrosły - dodaje.

Jak podkreśla Mirosław Pękala, cena za kilogram I klasy tytoniu w zeszłym roku to było 15 - 15,50. -Wzrost więc nastąpił o blisko 1/3. Nie można podnieść o 100%, bo my musimy kupować i sprzedawać by zachować opłacalność - wyjaśnia.

Na wzrost kosztów produkcji, szczególny wpływ mają podwyżki energii i opału koszty pracy. Wojna na Ukrainie spowodowała zatrzymanie dopływu pracowników sezonowych. W związku z konfliktem u naszego wschodniego sąsiada podrożał także węgiel. Dla przykładu, na jeden wsad tytoniowy potrzeba jakieś około 700 kg węgla.

-Na pewno nie można podnosić cen w stosunku 1:1. Oczekiwania plantatorów muszą być realne do spełnienia przez punkty skupowe - zaznacza Pękala.