• 15 kwietnia 2025 roku, a więc blisko miesiąc temu wysłaliśmy do władz Biłgoraja e-mail z pytaniami dotyczącymi ewentualnego nabycia i zagospodarowania części budynku przy ul. "Wacek" Wasilewskiej, gdzie w okresie niemieckiej okupacji mieściła się siedziba Gestapo i "katownia" Żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego.

• To m.in. z tego budynku wyskoczyła z okna "biłgorajska Inka" Wanda Wasilewska ps. "Wacek". Tu także przetrzymywani byli i torturowani partyzanci pojmani pod Osuchami.

• W e-mailu zapytaliśmy, czy Urząd Miasta jest świadomy, że na sprzedaż wystawiona została część nieruchomości u zbiegu ulicy "Wacek" Wasilewskiej i Kościuszki, na przeciw Sądu w Biłgoraju.

W okresie II wojny światowej mieściła się tam siedziba Gestapo, więziona tam, torturowano i mordowano Żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego, a nieopodal budynku, na dzisiejszym placu przy BCK był obóz przejściowy dla ludności cywilnej i partyzantów polskich. W budynku tym przetrzymywano i torturowano kilkudziesięciu żołnierzy polskich pojmanych po bitwie pod Osuchami, którzy zostali następnie zamordowani strzałem w tył głowy w lesie Rapy k/Biłgoraja. Torturowana i przesłuchiwana była tak także m.in. żołnierz AK Wanda Wasilewska ps. "Wacek", także zamordowana przez Niemców w lesie Rapy koło Biłgoraja.

[FOTORELACJANOWA]13145[/FOTORELACJANOWA]

Kilka lat temu była inicjatywa Biłgorajskiego Towarzystwa regionalnego, by budynek przy ul. "Wacek" Wasilewskiej wpisać do rejestru zabytków. Znajduje się na nim tablica przypominająca historię tych, którzy trafili do tej "katowni" Gestapo. Przy tablicy, rokrocznie na początku lipca odbywają się uroczystości patriotyczne związane z oddaniem czci pomordowanym żołnierzom AK.

W związku z powyższym poprosiliśmy władze Biłgoraja o odpowiedzi na następujące pytania:

1. Czy władze miasta mają świadomość i informacje o tym, że część ww. nieruchomości jest na sprzedaż?
2. Czy władze miasta podjęły lub zamierzają podjąć działania zmierzające do zakupy tej historycznej nieruchomości lub jej części (np. tej obecnie wystawionej na sprzedaż)?
3. Czy władze miasta zamierzają skontaktować się w tym temacie z pośrednikiem lub właścicielami nieruchomości?
4. Czy władze miasta rozważają ew. otwarcie w tej części budynku izby pamięci, przypominających ideały, historię i poświęcenie torturowanych i mordowanych tam naszych przodków? Bardzo prężnie w dziedzinie promocji historii Biłgoraja działa m.in. MiPBP w Biłgoraju oraz biłgorajski Oddział PTTK, które to instytucje można byłoby włączyć w to zadanie.
5. Czy władze miasta w temacie ww. nieruchomości zamierzają zaciągnąć dodatkowych informacji od Biłgorajskiego Towarzystwa Regionalnego czy biłgorajskiego Muzeum?
6. Czy władze miasta rozważają jakąś inną formę zabezpieczenia historycznego budynku lub jego części, poprzez wpisanie go do gminnego rejestru zabytków, rozmów z właścicielem celem utrzymania go w godnym/dobrym stanie?
7. Jeśli władze miasta nie zamierzają podjąć żadnych działań związanych z "polityka historyczną" dotycząca upamiętnienia miejsca kaźni polskich Bohaterów, to z czego to wynika?

12 maja 2025 roku, otrzymaliśmy oficjalną odpowiedź. Udzielił jej Krzysztof Rzeźnik, pełnomocnik ds. kontaktów z mediami Urzędu Miasta Biłgoraja. Z odpowiedzi wynika, że władze Biłgoraja nie są zainteresowane odkupieniem części historycznego budynku. Negatywna opinię w tej sprawie wydała Komisja Budżetu Rady Miasta Biłgoraja.

Odpowiedź Urzędu Miasta Biłgoraja:

1. Czy władze miasta mają świadomość i informacje o tym, że część ww. nieruchomości jest na sprzedaż?

Odpowiedź: Tak, władze miasta mają świadomość, że część nieruchomości jest na sprzedaż. O tym, iż niewydzielona część nieruchomości jest na sprzedaż Urząd powziął wiadomość z prasy i mediów.

2. Czy władze miasta podjęły lub zamierzają podjąć działania zmierzające do zakupy tej historycznej nieruchomości lub jej części?

Odpowiedź: Władze miasta rozważały taką możliwość. Burmistrz Miasta Biłgoraja skierował do Komisji Budżetu Rady Miasta Biłgoraja wniosek o opinię w sprawie nabycia udziału wynoszącego 93/128 części w nieruchomości. Jednak na posiedzeniu w dniu 5 maja 2025 roku Komisja Budżetu wyraziła negatywną opinię w tej sprawie.

3. Czy władze miasta zamierzają skontaktować się w tym temacie z pośrednikiem lub właścicielami nieruchomości?

Odpowiedź: Do dnia dzisiejszego do urzędu nie wpłynęła od właścicieli żadna oferta sprzedaży na rzecz Gminy Miasto Biłgoraj nieruchomości. W świetle negatywnej opinii Komisji Budżetu z 5 maja 2025 r. na ten moment miasto nie planuje takich działań.

4. Czy władze miasta rozważają ew. otwarcie w tej części budynku izby pamięci?

Odpowiedź: Tak, w przypadku ewentualnego nabycia całości obiektu w przyszłości.

5. Czy władze miasta w temacie ww. nieruchomości zamierzają zaciągnąć dodatkowych informacji od Biłgorajskiego Towarzystwa Regionalnego czy biłgorajskiego Muzeum?

Odpowiedź: Miasto już wcześniej współpracowało z Biłgorajskim Towarzystwem Regionalnym w tej sprawie: Burmistrz Miasta Biłgoraja występował do Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z pismami zainicjowanymi wnioskiem Biłgorajskiego Towarzystwa Regionalnego z dnia 27 lipca 2020 roku.

6. Czy władze miasta rozważają jakąś inną formę zabezpieczenia historycznego budynku lub jego części?

Odpowiedź: Tak, budynek już jest objęty pewną formą ochrony - posadowiony na nieruchomości budynek znajduje się w wykazie zabytków nieruchomych w Gminnej Ewidencji Zabytków. Obecnie trwają prace nad aktualizacją Gminnej Ewidencji Zabytków miasta Biłgoraja, w wyniku których dla przedmiotowego budynku również została sporządzona nowa karta pod nazwą: Kamienica „Iskierka" ob. dom mieszkalny.

7. Jeśli władze miasta nie zamierzają podjąć żadnych działań związanych z "polityka historyczną" dotycząca upamiętnienia miejsca kaźni polskich Bohaterów, to z czego to wynika?

Odpowiedź: Miasto podjęło próbę dodatkowej ochrony budynku poprzez wpis do rejestru zabytków, jednak otrzymało negatywną odpowiedź - Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Lublinie stwierdził, że przedmiotowy budynek nie posiada wartości kwalifikujących go do wpisu do rejestru zabytków z urzędu. Dodatkowo, Komisja Budżetu wyraziła negatywną opinię w sprawie nabycia udziału w nieruchomości.

Nie otrzymaliśmy uzasadnienia decyzji Komisji Budżetu Rady Miasta Biłgoraja, ani stosunku głosów (za, przeciw, wstrzymujących się). W składzie tej komisji pracują radni:

• Adam Skakuj - przewodniczący Komisji (KW PiS),
• Marek Kowalik - wiceprzewodniczący Komisji (KWW Niezależni),
• Ireneusz Bulicz - członek Komisji (KW PiS),
• Janusz Rosłan - członek Komisji (KWW Janusza Rosłana),
• Janusz Wójcik - członek Komisji (KWW Janusza Rosłana).

Nadmieńmy, że udział w historycznej kamienicy "Iskierka" obejmujący metraż 380 m2, tj. 10 pokoi wystawiony został na sprzedaż za kwotę 2, 5 mln zł, co daje 6 580 zł za m2.

Dla porównania, wystawiony na sprzedaż budynek dawnej Telekomunikacji Polskiej przy ul. Pocztowej w Biłgoraju na nieruchomość obejmującej działkę o powierzchni 2 381 m², w skład wchodzi: działka gruntu nr 2/3 o pow. 0,2308 ha i udział w wysokości części działki gruntu nr 2/2 o pow. 0,0146 ha, a częściowo ogrodzonym terenie znajdują się dwa budynki biurowe o powierzchni użytkowej: 1 627,71 m² oraz 299,30 m². Większy obiekt posiada trzy kondygnacje wraz z piwnicą, zaś mniejszy dwie kondygnacje bez piwnicy. Dodatkowo na terenie mieszczą się budynki garażowe o łącznej powierzchni 258,87 m². Łączna powierzchnia obiektów wynosi 2 185,88 m². Tu także koszt zakupu to 2,5 mln zł.

[ALERT]1747065995662[/ALERT]