13 czerwca 2023 roku,w Zespole Młyńskim Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju odbyły się wieńczyny, czyli wspólne wicie wianków dla uczniów Prywatnej Szkoły Podstawowej w Biłgoraju. Była to okazja okazja do stworzenia wyjątkowej ozdoby oraz porozmawiania o słowiańskich tradycjach.

Jak informuje Marek Majewski, dyrektor MZB w Biłgoraju, w programie wydarzenia znalazła się pogadanka etnografa Mateusza Soroki na temat tradycji wicia wianków, wicie wianków - warsztaty dla uczniów, konkurs na najładniejszy wianek oraz puszczanie wianków na wodzie.

[FOTORELACJA]9280[/FOTORELACJA]

- Wicie wianków, to dziś nieco zapominamy ale sięgający czasów przedchrześcijańskich zwyczaj kultywowany na ziemiach polskich. Wiąże się on z letnim przesileniem, na naszej półkuli przypadającym z 21 na 22 czerwca. Co ciekawe jest to na dwa dni przed nocą świętojańską. Wówczas zbierały się młode kobiety, panienki i wiły wspólnie wianki, które następnie ozdobione świeczką były puszczane na wodzie - mówi Mateusz Soroka, etnograf w MZB w Biłgoraju.

Jak dodaje samo puszczanie wianków i ich obserwowanie było pewnego rodzaju wróżbą, bo wszystko dotyczyło tego jak na wodzie wianek się zachował. Z tego wróżono pannom szybkie zamążpójście.

[ZT]31011[/ZT]

Organizatorami wydarzenia byli Prywatna Szkoła Podstawowa w Biłgoraju i Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju.

Zespół Młyński w Biłgoraju

Zabytkowy Zespół Młyński w Biłgoraju, zlokalizowany nad rzeką Białą Ładą powstał w połowie XIX wieku. W jego skład wchodziły: młyn wodny z turbinownią, spichlerz, wozownia (wiata) oraz dwa mosty z jazami. Pierwotnie stał tam również drugi spichlerz, który jednak został rozebrany w trudnym do określenia czasie. Najstarszy jaz został zniszczony przez wezbrane wody rzeki w roku 1932, kiedy to przez Biłgoraj przeszła potężna nawałnica. Odbudowano go jeszcze w tym samym roku.

Początkowo należał do właścicieli majątku Rożnówka. W międzywojniu stał się własnością Żydów, L. Wurmana i H. Szajnfelda. Po wkroczeniu Niemców do Polski            w roku 1939 przeszedł on pod zarząd komisaryczny ze Stanisławem Jagielskim jako komisarzem. Po zakończeniu działań wojennych zespół został przejęty przez Zjednoczenie Przemysłu Młyńsko-Piekarniczego, by w roku 1947 wrócić w ręce prywatne, tym razem Franciszka Nowińskiego i Hipolita Krawczykiewicza. W kolejnych latach Zespołem Młyńskim zarządzały Rejonowe Przedsiębiorstwo Młynów Gospodarczych w Kraśniku oraz Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” w Biłgoraju. Ostatecznie, w roku 1977 młyn wraz z innymi obiektami przekazany został na rzecz Muzeum Rzemiosł Ludowych w Biłgoraju. Niestety, już bez urządzeń, które rok wcześniej zostały wywiezione przez Gminną Spółdzielnię.

[ZT]9252[/ZT]

W roku 1987 młyn spłonął, nie istnieją też wspomniane jazy. Obecnie zespół młyński tworzą: zabytkowy, XIX-wieczny spichlerz wpisany do Rejestru Zabytków oraz tzw. Chałupa Młynarza, również XIX-wieczny budynek, przeniesiony na teren zespołu młyńskiego z ulicy Ogrodowej w Biłgoraju.

Po reformie administracyjnej w roku 1998 Spichlerz wraz z Chałupą Młynarza stanowią własność Powiatu Biłgorajskiego, który przekazał ten XIX – wieczny Skansen w 2013 roku w użyczenie Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju Uchwałą Zarządu Powiatu w Biłgoraju.

W roku 2020 dzięki realizacji projektu pod egidą Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach programu Ochrona Zabytków wykonano systemy alarmowe w budynkach Zespołu Młyńskiego, a także schody zewnętrzne (wejściowe) do Spichlerza i schody wewnętrzne prowadzące na piętro. W 2021 roku  Muzeum aplikowało z powodzeniem o środki na impregnację budynku Spichlerza z programu Ochrona Zabytków do Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu. Prace zabezpieczające przed zapaleniem i degradacją drewna środkiem solowym przeprowadzone zostały w czerwcu i lipcu 2021 roku. 15 grudnia 2021 roku miała miejsce uroczystość symbolicznego otwarcia spichlerza.