Materiały zebrane w ramach projektu zostaną wydane w postaci publikacji "Oby to się nie powtórzyło...". II wojna światowa to jedna z najtragiczniejszych kart w historii pojedynczych ludzi i całych społeczeństw. To tysiące dramatów ludzkich, to wydarzenia przerażające i przekraczające najśmielsze wyobrażenia na temat zła, do jakiego jest zdolny człowiek. Nic dziwnego zatem, że wojna napiętnowała swoje ofiary nie tylko w sposób fizyczny, ale również niszczyła ich psychikę. Ogrom okrucieństw, których doświadczyli świadkowie tamtych dni, niejednokrotnie wystawiał na próbę ich ludzką wrażliwość i empatię. Próbę, z której, mimo wszystko, wyszli zwycięsko. Człowiek, aby przeżyć w tak skrajnych warunkach, był zmuszony niejednokrotnie do poniżenia i upodlenia, nigdy jednak nie wyzbył  się człowieczeństwa. Trzeba, abyśmy ciągle uświadamiali młodemu pokoleniu, jak ważna jest znajomość męczeńskich kart historii Polski, ale też naszej Małej Ojczyzny – Ziemi Biłgorajskiej, bo tylko tak możemy budować narodową tożsamość. W wychowaniu patriotycznym chodzi głównie o to, aby kształtować postawy emocjonalnego przywiązania do rodziny, lokalnej społeczności i kraju, aby rozwijać pozytywne zachowania społeczne, aby - wreszcie - ocalić od zapomnienia historie tych, którym zawdzięczamy wolność.

Bohaterowie wspomnień zamieszczonych w publikacji z ogromnym zaangażowaniem emocjonalnym opowiadają o latach wojny i okupacji. Zapisy rozmów są tym bardziej wzruszające, że dokonują ich wnukowie świadków tamtych tragicznych wydarzeń. Publikacja pt. „Oby to się nie powtórzyło...” ma na celu ocalenie od zapomnienia wspomnień wojennych mieszkańców Dąbrowicy i okolicznych miejscowości. To 29 wojennych wspomnień mieszkańców Dąbrowicy i okolicznych miejscowości podzielonych na dwie części.

Część I – to dziewięć relacji mieszkańców Dąbrowicy i okolicznych miejscowości zebranych przez uczniów Szkoły Podstawowej w Dąbrowicy w ramach projektu „Świadek historii w mojej rodzinie.” Bohaterowie tych opowieści w większości żyją. To zwykli ludzie o niezwykłej historii, z którymi spotykamy się na co dzień, a o których tak mało wiemy. Część II stanowi, przedstawiona w oryginale, praca pt. „Ocalić od zapomnienia... Losy mieszkańców wsi Dąbrowica w akcji pacyfikacyjno – wysiedleńczej „Wehrwolf”, napisana przez uczennice Szkoły Podstawowej w Dąbrowicy - Ewę Rak i Małgorzatę Puszkę – pod kierunkiem Bożeny Pupiec. Praca pochodzi z 1999 roku, a jej autorki zostały laureatkami centralnego finału VI Ogólnopolskiego Młodzieżowego Konkursu Krajoznawczego „Poznajemy Ojcowiznę”. O wartości historycznej, a może przede wszystkim sentymentalnej opracowania stanowi fakt, że dziś nikt spośród dwudziestu przedstawionych w niej osób już nie żyje.

Publikacja „Oby to się nie powtórzyło...” została dofinansowana ze środków Programu „Działaj Lokalnie” Polsko – Amerykańskiej Fundacji Wolności realizowanego przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce oraz Fundację Fundusz Lokalny Ziemi Biłgorajskiej, Gminę Biłgoraj oraz Miasto Gminę Biłgoraj. Podsumowanie projektu doskonale wpisało się w obchody 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, których częścią było także przyjęcie pierwszoklasistów w poczet uczniów szkoły Podstawowej w Dąbrowicy.

Uroczystość uświetnili swoją obecnością Wójt Gminy Biłgoraj Wiesław Różyński, dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury Celina Skromak, Dyrektor Samorządowej Administracji Szkół Iga Wolanin, zastępca przewodniczącego Rady Gminy Biłgoraj Wiesław Maciocha, proboszcz parafii św. Maksymiliana Marii Kolbego w Dąbrowicy ks. Józef Bednarski oraz licznie zgromadzeni rodzice uczniów.

/Anna Kiełbasa/