Jak zrzec się części spadku?

Zrzeczenie się części spadku tak naprawdę możliwe jest tylko na mocy umowy między spadkobiercą a spadkodawcą. Ta umowa zawierana jest na przyszłość - w przypadku śmierci. W potocznej mowie jednak „zrzeczeniem się” spadku nazywamy różne działania spadkobierców już po śmierci spadkodawcy.Zmierzają one do pozbycia się swojego udziału spadkowego. Motywów może być wiele, np. dziedziczenie długów, jakieś dawne umowy czy kwestie moralne. Sposobów na zbycie spadku także jest kilka, o czym będzie mowa w tym artykule.

Zbycie udziału w spadku
Po sporządzeniu aktu poświadczenia dziedziczenia uznaje się, że spadek został przyjęty przez spadkobierców. Przyjęcie spadku otwiera drogę do pierwszej opcji tzw. zrzeczenia się części spadku, jaką jest zbycie udziału w tymże spadku. Określa to art. 1051 Kodeksu cywilnego: „Spadkobierca, który spadek przyjął, może spadek ten zbyć w całości lub w części. To samo dotyczy zbycia udziału spadkowego”.

Należy pamiętać, że wspomniane zbycie spadku wymaga zachowania formy aktu notarialnego. Warto też dodać, że stwierdzenie nabycia spadku polega albo na otrzymaniu udziałów we współwłasności (nieruchomości), albo udziałów w tytule prawnym. Przy zbywaniu nieruchomości trzeba sporządzić akt notarialny.

Dział spadku
Kolejną opcją „zrzeczenia się” części spadku jest dział spadku. Jak mówi art. 1037 Kodeksu cywilnego:
„§ 1. Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.
§ 2. Jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa o dział powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.”
Jak widać, dział spadku może być umowny – jeżeli spadkobiercy dojdą do porozumienia – lub wykonany na mocy orzeczenia sądu.
Dział spadku dokonywany jest z uwzględnieniem zasad kodeksowych, o ile dziedziczenie nie odbywa się na mocy testamentu pozostawionego przez osobę zmarłą. W trakcie działu spadku można dokonać przesunięć w ramach majątku spadkowego – po odpowiednim dogadaniu się między spadkobiercami.

Dział spadku ze zniesieniem współwłasności
Warto pamiętać, że dział spadku, a także zniesienie współwłasności poza sądem mogą być dokonane także u notariusza. Wybór ścieżki zależy od spadkobierców. Uzależniony jest od ich decyzji (która może lub nie mus być jednomyślna), warunków finansowych oraz czasu. Trzeba bowiem mieć na uwadze, że czynności te dokonywane u notariusza są szybkie i raczej bezproblemowe, ale za to droższe. Sprawa sądowa jest tańsza, jednak bardziej sformalizowana i zdecydowanie dłuższa.
Działu spadku ze zniesieniem współwłasności można także dokonywać przed przedstawiciela po ustanowieniu pełnomocnictwa.

Źródła:
Artykuł autorstwa Janusza Polanowskiego
https://www.spadek.info/spadek,1,k.html
https://www.odpowiedziprawne.pl/-odrzucenie-spadku