W Unii Europejskiej używanie eternitu jest zakazane od prawie dwudziestu lat. Ponadto dyrektywa UE zobowiązuje nas do wymiany starych dachów zawierających ten materiał. Jako zamiennik dobrze sprawdzi się blacha trapezowa.
Eternit musimy zlikwidować do końca 2032 roku. Skąd ta potrzeba? W eternitowym pokryciu dachowym znajdują się włókna azbestowe, które są toksyczne dla środowiska i bardzo niebezpieczne dla ludzkiego zdrowia. Istnieje duże ryzyko, że w starym pokryciu dachowym, a w szczególności uszkodzonym, azbest został odsłonięty – na przykład wypłukany przez deszcz. Włókna bardzo łatwo przedostają się do układu oddechowego, ponieważ są cztery razy mniejsze od ludzkiego włosa. Schorzenia związane z odkładaniem się w organizmie tych drobinek to na przykład pylica azbestowa albo nowotwory opłucnej, płuc i oskrzeli. Na szczęście demontaż i likwidacja eternitu podlega dofinansowaniu. Nie mamy jednak całkowitej dowolności przy wymianie pokrycia – koszt montażu nowego dachu należy do nas. Z tego powodu wielu właścicieli zwleka z remontem eternitowego dachu. Jest jednak ekonomiczne, dziwnie niepopularne rozwiązanie, czyli blacha trapezowa. Trwałe i solidne, blachy trapezowe są estetycznym zwieńczeniem każdego budynku, nieszkodzącym jego użytkownikom.
Ze względu na toksyczność eternitu, do pracy z nim dopuszczeni są tylko i wyłącznie fachowcy. Zwykła ekipa dekarska nie może się podjąć takiego zadania, wejście w kontakt z azbestem może się bardzo źle skończyć, dlatego lepiej nie ryzykować. Firma dekarska musi mieć odpowiednie szkolenie i uprawnienia, nie mówiąc już o specjalistycznych zabezpieczeniach i narzędziach. Lista zarejestrowanych firm figuruje zarówno w wersji fizycznej i elektronicznej w starostwie powiatowym i urzędzie gminy. Przed rozpoczęciem remontu pracownicy firmy muszą dookoła obiektu umieścić ostrzeżenia oraz odpowiednio zabezpieczyć bezpośrednie otoczenie budynku. Zwróć uwagę, czy mają specjalne kombinezony robocze – są konieczne i zostaną zutylizowane po zakończeniu pracy, razem ze zdjętym eternitem i specjalistycznym sprzętem. Oprócz tego właściciel budynku jest zobowiązany do zakrycia drzwi i okien, chroniąc wnętrze przed ewentualnymi włóknami azbestowymi. Najlepiej, aby sąsiedzi w najbliższej okolicy zrobili to samo.
Samo usunięcie i likwidacja niebezpiecznych materiałów należy do specjalistów, ale dobrze wiedzieć, jak powinien wyglądać proces, żeby w razie problemów zareagować. Przede wszystkim pokrycie trzeba zrosić wodą i dopiero mokre zdejmować z dachu, w ten sposób unikamy pylenia. Ponadto kruszenie azbestu powinno być ograniczone do minimum (niemniej trudno tego uniknąć przy pracy z płytkami) i pod żadnym pozorem nie należy zrzucać starego pokrycia z dachu. Po zakończeniu pracy, pracownicy firmy transportują, co istotne owinięty folią eternit do miejsca likwidacji, a tymczasem przestrzeń wokół remontowanego budynku powinna być oczyszczona (również przez wykonawcę). Koniec pracy potwierdza się specjalnym zaświadczeniem.
Z pozoru blacha trapezowa to tyle, co mówi nam nazwa, czyli blacha z różnej wielkości przetłoczeniami o kształcie trapezu. To jednak bardzo niesprawiedliwy opis. Jest to niezwykle wytrzymały materiał pokryciowy – nie tylko solidny, ale także niewrażliwy na czynniki pogodowe i odporny na uszkodzenia mechaniczne. Jest tańszy od innych rodzajów pokrycia i prosty w montażu, dlatego często zobaczymy go na obiektach przemysłowych, budynkach gospodarczych, magazynach i garażach. Coraz częściej jednak pojawia się na domach jednorodzinnych, nie ujmując nic z ich wyglądu, a nawet umożliwiając więcej oryginalnych rozwiązań estetycznych. Jest to świetny zamiennik dla eternitu także ze względu na swój niewielki ciężar – nienaruszona konstrukcja dachowa wytrzyma obciążenie bez potrzeby dodatkowego umocnienia. Jeżeli szukamy najciekawszych i najtrwalszych blach trapezowych, warto zwrócić się do renomowanych producentów na przykład Blachy Pruszyński. Oferowane przez tę firmę ocynkowane blachy mają gwarancję minimum 30 lat świetności (technicznej i estetycznej), a wielowarstwowe z powłoką poliuretanową – 40-50 lat.
Blacha trapezowa sprawdzi się na każdym dachu: tym bardzo stromym, wręcz prostopadłym do ziemi, i płaskim. Najekonomiczniej jednak będzie dla nas, jeżeli będzie to dach o prostych połaciach. Arkusze, w których oferowana jest blacha trapezowa, trzeba czasem przyciąć, żeby pasowały do połaci, więc przy dachu o prostych połaciach oszczędzamy na koniecznych obróbkach i nie produkujemy zbyt wiele odpadów. Teraz pytanie jaką blachę powinniśmy użyć? Każdą blachę trapezową charakteryzuje inny profil – nisko przetłoczone (14-60 mm) są idealne dla domów jednorodzinnych, a wysoko przetłoczone najlepiej pasują do dachów o małym nachyleniu. Wysoki profil usprawnia odprowadzanie wody deszczowej i roztopowej z dachu. Łatwo zapamiętać zasadę: im łagodniejsze nachylenie, tym głębszy trapez. Ostatnim krokiem jest wybór koloru pokrycia – teraz w modzie są szare odcienie, ale wbrew pozorom dostępnych jest wiele innych. Asortyment firmy Blachy Pruszyński pełen jest wielu różnych ciekawych opcji kolorystycznych: niebieski, złoty, a nawet pomarańczowy.
Proces montowania blachy trapezowej nie przysparza kłopotów osobom doświadczonym, ale lepiej nie oszczędzać na fachowym montażu, szczególnie, gdy sami nie robiliśmy tego wcześniej. Najlepiej skontaktować się z taką ekipą dekarską, która przeszła, przygotowane przez producenta konkretnego pokrycia, szkolenie z instalacji wybranego przez nas produktu. Dla większości blaszanych pokryć, proces montażu wygląda podobnie. Zaczynamy od membrany dachowej, następnie drewniane łaty i kontrłaty i w końcu blacha trapezowa. Kierunek kładzenia blachy jest bardzo ważny. Powinniśmy określić, w którą stronę zwykle wieje wiatr i przesuwać się w kierunku przeciwnym, począwszy od okapu. Następne arkusze instalujemy równolegle – od okapu do kalenicy. Ważna jest też zakładka, której szerokość powinna być taka sama jak wymiary profilu. Jeśli chodzi o samo mocowanie – używa się ocynkowane wkręty farmerskie, których gumowe uszczelki, poprawiają szczelność powierzchni w tym newralgicznym miejscu.
