Motywatory i trudności w wolontariacie

Dotyczy projektu: "Młodzi na Czele! - TAK dla zaangażowania obywatelskiego Młodych".

Wolontariat może odegrać ważną rolę w życiu młodego człowieka - daje wolontariuszkom i wolontariuszom szansę uczenia się empatii poprzez działania na rzecz innych, młodzi mogą zdobyć cenne doświadczenia, które przydadzą im się w życiu zawodowym i rodzinnym. Wolontariat daje również możliwość rozwijania różnorodnych umiejętności, odkrywania swoich zdolności, poznawania własnego potencjału. Dzięki niemu młode osoby zdobywają doświadczenie potrzebne w karierze a także zdobywają tak zwane umiejętności „miękkie” potrzebne w życiu w różnych obszarach, takie jak komunikacja interpersonalna, rozwiązywanie konfliktów, zarządzanie czasem, zarządzanie ludźmi, asertywność, umiejętność pracy pod presją czasu, odporność na stres, umiejętność pracy w grupie, kreatywność, innowacyjność.

Co wolontariat daje wolontariuszowi/wolontariuszce?

„Wolontariat daje mi poczucie sensu i ogromną satysfakcję. Chce mi się żyć, gdy widzę, że moje działania są dla kogoś ważne, przynoszą komuś radość, a nawet szczęście” – to wypowiedź jednej z młodych wolontariuszek Fundacji Bliżej Pasji. Większość wolontariuszy ocenia swoje zaangażowanie wolontariackie, jako przynoszące im samym pozytywne uczucia, dające pozytywne, ważne doświadczenia, stwarzające możliwość samorealizacji.

Wolontariat ma ogromny potencjał, aby stać się źródłem motywacji dla młodych ludzi. Angażowanie się w działania na rzecz innych może przynieść szereg korzyści osobistych i zawodowych, które nie tylko dają satysfakcję, ale również pomagają w rozwoju.

Poczucie sensu i satysfakcji

„Doświadczam satysfakcji z pomagania innym i organizowania działań, które mają realny wpływ na społeczność lokalną. Gdy widzę, że moje działania mają wartość i przyczyniają się do zmiany świata na lepsze, to wtedy mam motywację do zaangażowania w kolejne inicjatywy wolontariackie” (Wolontariuszka)

Uczestnictwo w wolontariacie może pomóc młodzieży znaleźć sens i cel, szczególnie w trudniejszych momentach życia. W dobie, gdy młodzież często boryka się z problemami natury psychicznej, wynikającymi z nadmiernej niekiedy presji otoczenia na osiągnięcia w szkole, a także z powodu nadmiernego korzystania przez młodzież z Internetu, gier komputerowych, mediów społecznościowych, wolontariat może być wspaniałym lekarstwem na poczucie bezsensu życia obecne w pokoleniu młodych osób. Ponadto zaangażowanie wolontariackie sprawiające młodej osobie radość, jest przeciwwagą do spędzania czasu w wirtualnej rzeczywistości.

„Wolontariat daje mi poczucie, że mogę zrobić coś dobrego dla innych, coś sensownego, coś co ma wartość dla drugiego człowieka, dla mojej małej społeczności lokalnej, coś co daje mi poczucie, iż mam sprawczość”.(Wolontariusz)

Młodzież określana przez socjologów jako pokolenie „płatków śniegu” – tak delikatna, tak niepewna siebie, dzięki wolontariatowi może nabrać pewności siebie i wzmocnić się poprzez uwierzenie, że ma moc do pomagania.

Rozwój umiejętności i kompetencji

Wolontariat jest świetną formą edukacji obywatelskiej poprzez szansę na naukę w praktyce. Jest doskonałą okazją do nabycia nowych umiejętności, które mogą być przydatne nie tylko w życiu osobistym, ale także zawodowym. Młodzież, biorąc udział w projektach wolontariackich, może rozwijać umiejętności organizacyjne, komunikacyjne, interpersonalne, a także zdobywać doświadczenie w pracy zespołowej. Często wolontariat jest tym, co buduje CV młodej osoby i przekonuje przyszłego pracodawcę do zatrudnienia osoby, która ma już doświadczenie w działaniu.

Rozbudowa sieci kontaktów i możliwość rozwoju kariery

Młodzież w trakcie działań wolontariackich poznaje nowe osoby – zarówno z organizacji, w której jest wolontariuszem, ale i w otoczeniu, na rzecz którego dana organizacja działa. Dzięki szerokiej sieci kontaktów zdobytych w trakcie wolontariatu, pojawiają się nowe możliwości działania, a także w przyszłości możliwość łatwiejszego zdobycia pierwszej pracy.

Odpowiedzialność społeczna

Wolontariat rozwija u młodych osób poczucie odpowiedzialności i zaangażowania w sprawy społeczne. Doświadczenia działalności społecznej rozwijają w młodych ludziach postawę obywatelską i aktywność, która może przyczynić się do większego zaangażowania w życie publiczne. Młodzi z doświadczeniem wolontariackim, są bardziej aktywni w życiu swoich społeczności i państwa.

Trudności w wolontariacie

Jakie trudności mogą napotkać młodzi wolontariusze i młode wolontariuszki realizując swoje działania?

Mimo ogromu korzyści z wolontariatu w młodym wieku, ważne jest jednak też to, aby mieć świadomość potencjalnych trudności związanych z rolą wolontariusza. Trudności te, wynikające z zaniedbań organizacji oferującej wolontariat, mogą u młodej osoby powodować rozczarowanie.

Niewystarczające docenianie i uznania dla wolontariusza

Jednym z głównych powodów, dla których młodzi ludzie mogą poczuć się zniechęceni do bycia wolontariuszem, jest nieumiejętność ze strony koordynatorów wolontariatu w zakresie uznania ich wysiłków. Jeśli wolontariusz nie otrzymuje odpowiedniej dla niego formy uznania za swoje zaangażowanie, może poczuć się niedoceniany. Takie doświadczenia mogą prowadzić do wypalenia i frustracji, co z kolei zniechęca do dalszego angażowania się w wolontariat. Ważne jest, aby w organizacji był koordynator wolontariatu, który będzie pamiętał o docenieniu działań wolontariackich młodzieży chociażby dobrym słowem, spotkaniami z wolontariuszami, na których omawiają sukcesy.

Zbyt dużo obowiązków na barkach wolontariusza i niewystarczające wsparcie

Młodzież, która angażuje się w wolontariat równocześnie z nauką, a czasem z pracą może poczuć się przeciążona i wypalona, jeśli na wolontariusza spada zbyt dużo obowiązków lub gdy ma zbyt małe wsparcie ze strony organizacji. Niejasne oczekiwania od wolontariusza również zniechęcają do bycia wolontariuszem.

Niejasna wizja i cel

Kiedy młody człowiek angażuje się w wolontariat bez jasnego celu lub nie rozumie, w jaki sposób jego praca przyczynia się do zmiany, może poczuć się zagubiony i niezadowolony. Niezrozumienie roli, jaką odgrywa w danym projekcie, brak konkretnego wpływu na realizację misji organizacji może zniechęcać go do dalszej pracy. W rezultacie wolontariat staje się jedynie obowiązkiem, a nie źródłem satysfakcji.

Niedostosowanie do zainteresowań i pasji

Jeśli wolontariat nie odpowiada zainteresowaniom lub pasjom młodego człowieka, może być dla niego nudny a przez to mało angażujący. Młodzież, która angażuje się w działania, które jej nie interesują, może szybko stracić motywację do dalszego działania. Warto, aby organizacje i instytucje oferujące wolontariat starały się dopasować zakres działań do zainteresowań wolontariuszy, co pozwoli im poczuć większą satysfakcję z pracy na rzecz innych.

Jak zapewnić, by wolontariat był motywatorem?

Aby wolontariat był dla młodzieży źródłem motywacji, koordynator wolontariatu w danej organizacji powinien zadbać o:

1. Dawanie feedbacku i uznania – Wolontariusze powinni otrzymywać regularne informacje zwrotne na temat swojej pracy oraz być doceniani za swoje zaangażowanie.
2. Udzielanie wsparcia i opieki – Wolontariusze powinni mieć poczucie, że mogą liczyć na wsparcie ze strony koordynatora wolontariatu
3. Dopasowanie do zainteresowań – działania wolontariackie powinny być dostosowane do pasji i zainteresowań młodych ludzi, co zapewni im większą satysfakcję i chęć zaangażowania. Dlatego sami wolontariusze powinni szukać takiego miejsca na realizację działań wolontariackich, które jest bliskie ich zainteresowaniom i talentom.
4. Przejrzystość celów – Wolontariusze powinni jasno rozumieć cele swoich działań oraz widzieć, jaki wpływ mają ich wysiłki na zmianę w społeczności, w której są wolontariuszami.

Aby wolontariat był efektywnym narzędziem w motywowaniu młodzieży, organizacje muszą zadbać o profesjonalne podejście do zaangażowania wolontariuszy. Wówczas wolontariat staje się motywatorem dla młodzieży do kolejnych działań społecznych i aktywności na różnych polach ich życia.

Projekt „Młodzi na czele! - TAK dla zaangażowania obywatelskiego młodych!" jest sfinansowany ze środków Narodowego Instytutu Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Młodzieżowy na lata 2022 - 2033.