• 3 maja 2025 roku w gminie Aleksandrów odbyły się uroczystości upamiętniające zarówno rocznicę pacyfikacji osady leśnej Starzyzna, jak i obchody 234. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja.

• To szczególne wydarzenie zgromadziło mieszkańców, przedstawicieli lokalnych władz oraz grupy rekonstrukcyjne, które przywróciły pamięć o trudnej historii regionu.

Upamiętnienie pacyfikacji Starzyzny - historia i pamięć

Andrzej Borowiec, wójt gminy Aleksandrów, podkreślił znaczenie przypominania tragicznych losów mieszkańców: - To ważne, aby przypominać tragiczne historie szczególnie ludności cywilnej. Pacyfikacja osady Starzyzna w 1943 roku była jednym z wielu dramatycznych epizodów wojny, w których zginęło dziewięć osób. Niemcy przyszli w niedzielne popołudnie, okrążyli dwugajówki Swachy i Garbacza, zastrzelili mieszkańców, a następnie obrócili piwnice w płomieniach, podpalając je. Chcemy, by ta pamięć nie zginęła, by młode pokolenia znały tę historię i czuły się zobowiązane do jej przekazywania.

[FOTORELACJANOWA]13092[/FOTORELACJANOWA]

Borowiec dodał również, że oprócz tragicznych wydarzeń związanych z pacyfikacją, region był miejscem wielu innych dramatycznych zdarzeń, w tym zbrodni popełnionych na mieszkańcach, jak np. zastrzelenie młodego małżeństwa Grochowiczów przez niemieckiego snajpera. „Naszym obowiązkiem jest przekazywać lokalną historię, by nie zginęła w zapomnieniu.”

Obchody i rekonstrukcja historyczna

Uroczystości rozpoczęły się od biegu partyzanckiego, który symbolicznie oddał hołd walczącym o wolność. W dalszej części odbyła się część artystyczna, w której udział wzięli przedstawiciele dzieci, młodzieży i seniorów z gminy Aleksandrów. Wystąpiła także Orkiestra Dęta OSP z Potoka Górnego, prezentując patriotyczne utwory.

Kulminacją wydarzenia była rekonstrukcja walk partyzanckich przygotowana przez Grupę Rekonstrukcji Historycznej „Wir” z Biłgoraja. Widowisko oparte na wydarzeniach z wiosny 1943 roku, przedstawione na terenie lasów w okolicach Starzyzny, uświetniło uroczystości i przybliżyło obecnym dramatyczne chwile z okresu wojny.

Historia w małej osadzie - wielka opowieść

Dominik Róg z Grupy Rekonstrukcji Historycznej „Wir” podkreślił, że lokalna historia, choć mała, jest integralną częścią wielkiej historii narodu. - Wydarzenia w dwugajówce Starzyzna pokazują, jak ważne było wsparcie mieszkańców leśnych osad dla partyzantów. Pomagali, ryzykując własnym życiem, co miało kluczowe znaczenie dla działalności ruchu oporu w regionie.

[ZT]52518[/ZT]

Rekonstrukcja walk, inscenizacja i widowisko z efektami pirotechnicznymi to nie tylko sposób na edukację, ale i forma patriotycznej celebracji.

- Takie wydarzenia są atrakcyjne zarówno dla młodzieży, jak i dla starszych, bo pokazują, jak wielką wartością jest wolność i poświęcenie pokoleń, które ją wywalczyły - dodał Róg.

[ZT]52475[/ZT]

Podczas uroczystości nie zabrakło również atrakcji dla najmłodszych - placu zabaw, punktu promocyjnego Wojska Polskiego oraz poczęstunku w postaci grochówki partyzanckiej. Organizatorem wydarzenia była Gmina Aleksandrów, we współpracy z Ochotniczą Strażą Pożarną w Aleksandrowie Drugi oraz Gminną Biblioteką Publiczną.

Podsumowanie i znaczenie pamięci historycznej

Obchody 3 maja w Margolach to nie tylko świętowanie narodowego symbolu, jakim jest Konstytucja 3 Maja, ale także głęboka refleksja nad trudną historią regionu. Przypominanie o pacyfikacji Starzyzny i innych wydarzeniach wojennych jest ważne dla budowania dumy narodowej i patriotyzmu młodego pokolenia.

[ALERT]1746293930769[/ALERT]

- Naszym zadaniem jest przekazywanie historii, bo to ona kształtuje nasze poczucie tożsamości. Musimy dbać o to, by pamięć o bohaterach i tragediach przetrwała dla przyszłych pokoleń - podsumował wójt Borowiec.